YAPAY ZEKA
Zekânın anlamı ve iÅŸlevinin sınırları konusunda uzmanlar henüz fikir birliÄŸine varamamışlardır. Bunda ÅŸüphesiz zekanın ruh, moral, sevgi gibi soyut bir kavram olması etkilidir. Genel anlamda ise zekâ, beynin düÅŸünme, algılama, akıl yürütme, analiz etme, deÄŸerlendirme ve karar verme özelliklerinin tümünü kapsayan yetenekler toplamı olarak tanımlanabilir.
Ä°nsan zihni, yeni bilgiler öÄŸrenmeye, öÄŸrendiklerini gerçek yaÅŸamda kullanarak fayda saÄŸlamaya, problemler karşısında çözümler üretebilmeye ve yeni durumlara adapte olmaya elveriÅŸli bir özelliÄŸe sahiptir. GeliÅŸtirilmeye elveriÅŸli bir potansiyele sahip olan zekânın biyolojik temelleri olduÄŸu da bir gerçektir. Ä°nsanın doÄŸuÅŸtan sahip olduÄŸu zekâ, kalıtım yoluyla nesilden nesle aktarılır ve deneyim, öÄŸrenme, çevresel etkileÅŸimlerle biçimlendirilir.
Yapay zekâ kavramının 20. yüzyılın ikinci yarısına doÄŸru literatüre girdiÄŸini görmekteyiz. Yapay zekânın geliÅŸim sürecini kronolojik olarak;
- 1943’te McCulloch & Pitts ‘Beynin Boolean devre modelini’ geliÅŸtirmesi,
- 1950’de Turing’in “Bilgi iÅŸleyen makineler ve zekâ” modelini ortaya koyması,
- 1956’da Dartmaouth GörüÅŸmesi ile “Yapay zekâ” kavramının ilk kez ortaya atılması,
- 1952 – 1969, IBM (Uluslararası Ä°ÅŸ Makineleri) tarafından satranç oynayabilen ilk programın yazılması,
- 1965’te Robinson’un mantıklı düÅŸünme için algoritma geliÅŸtirmesi,
- 1980’de bilgiye dayalı sistemlerin endüstri haline gelmesi,
- 1987’de yapay zekânın bilim haline gelmesi,
- 1995’de zeki ajanların ortaya çıkması,
- 1997’de IBM’nin tasarladığı Deep Blue isimli bilgisayarın, satrançta Kasparov’u 2 set maÄŸlup etmesi (6 setlik maçı 4 – 2 Kasparov kazanmıştır),
- 1998’de internetin yaygınlaÅŸması ile yapay zekâ tabanlı programların geniÅŸ kitlelere ulaÅŸması,
- 2000’de robot oyuncakların piyasaya sürülmesi ÅŸeklinde sıralayabiliriz.
Yapay zekânın tanımı geliÅŸen teknolojiye baÄŸlı olarak deÄŸiÅŸiklik göstermekle birlikte, terim anlamı olarak ‘bir bilgisayarın veya bilgisayar kontrolündeki robotun, akıllı varlıklarla iliÅŸkili görevleri yerine getirme yeteneÄŸi’ ÅŸeklinde tanımlanabilir.
Günümüzde kullanılan yapay zekâ örnekleri arasında Google haritaları, yüz tanıma sistemleri, robotik, otomasyon sistemleri, sohbet robotları, dijital taksiler, sosyal medya platformları ve sanal ödemeler gösterilebilir.
GeliÅŸen Yapay Zekâ Teknolojisinde Çin ÖrneÄŸi
Yapay zekâ konusunda geliÅŸmiÅŸ bir vizyona sahip olan Çin 2020 yılında vatandaÅŸlarına robotaksi hizmeti sunmaya baÅŸladı. 2030 yılına kadar 1 milyon sürücüsüz taksiyle hizmet vermeyi hedefleyen Çin’in otonom sürüÅŸ teknolojilerini geliÅŸtirdiÄŸi de bilinmektedir. Hatta bu teknolojiye finansman saÄŸlamak isteyen Didi Chuxing ÅŸirketi, yarım milyon dolar bağış toplaması da hayli ilginçtir.
Pandemi sonrasında Nisan 2022’de Toyota ÅŸirketi tarafından desteklenen Çinli otonom araç teknolojisi ÅŸirketi Pony.ai, ilk kez taksi lisansı alan kendi kendine sürüÅŸ ÅŸirketi olmuÅŸtur. Çin’in Guangzhou ÅŸehrinde Pony.ai’ye ait yüz otonom araç Mayıs ayından itibaren ücretli hizmet vermeye baÅŸlamıştır.
Meslek Seçiminde Nelere Dikkat Edilmeli?
Temel eÄŸitimini bitiren gençlerin, ilerleyen süreçte beklentilerine uygun meslek alanını seçmeleri gerekmektedir. Bu baÄŸlamda öÄŸrenci ve velilerin eÄŸitim alanları ve meslek kollarıyla ilgili bilgiye sahip olmaları önemlidir. Meslek seçiminde gençlerin, karar verme aÅŸamasında bilinçli olmaları gerekmektedir. KiÅŸi kendi ilgi, yetenek, tutum ve karakterine uygun mesleÄŸi seçmelidir. Ancak bu ÅŸekilde kariyer hedeflerinin doÄŸrultusunda ilerleyen kiÅŸi, daha yaratıcı ve üretken olabilecektir.
Kendisine uygun mesleÄŸi seçebilmek için kiÅŸinin öncelikle kendisini tanıması gerekir. DoÄŸru bir meslek seçimi yapabilmek için kiÅŸinin meslekler hakkında bilgi sahibi olması ise ön koÅŸuldur. Yapay zekâ teknolojisinin büyük geliÅŸme gösterdiÄŸi günümüz dünyasında deÄŸiÅŸen ve geliÅŸen mesleklerin özelliklerinin iyi bilinmesi ÅŸarttır. Ebeveynlerin, çevrenin beklentileri veya baskısından çok, çocuÄŸun hangi mesleÄŸe ilgi duyduÄŸu, istediÄŸi, hangi mesleÄŸe eÄŸilimi olduÄŸunu dikkate alması gerekir. Bu noktada ailenin temel iÅŸlevi ise, çocuÄŸun istediÄŸi mesleklerle ilgili bilgi edinmek ve meslekleri öÄŸrenmesine yardımcı olmaktır.
GeleceÄŸin Meslekleri Nelerdir?
Yapay zekâ teknolojisinin daha hızlı geliÅŸmesiyle birlikte, çok sayıda iÅŸ kolu otomatik hale geldi. Uzmanlar, halihazırda yapılan iÅŸlerin minimum 2/3’ünün önümüzdeki on yıl zarfında yerini yapay zekaya bırakabileceÄŸini belirtiyor. Bu bakımdan, gelecekte yapay zekâ mühendisliÄŸi, Blockchain uzmanlığı, robotik mühendisliÄŸi, siber güvenlik uzmanlığı ve yazılım uzmanlığı gibi mesleklerin yaygınlaÅŸması bekleniyor. Ancak fast food çalışanlarında, kasiyerliÄŸe, seyahat danışmanlığından postacılığa kadar pratiÄŸe dayanan birçok meslek kolunun da önemini yitireceÄŸi öngörülmektedir.
Mobil Durak “Yeni Nesil Akıllı Taksi”
Mobil Durak uygulamasının ücret hesaplama özelliÄŸi sayesinde daha taksiye binmeden, gitmek isteÄŸiniz yere olan mesafeyi ve ne kadar ücret ödeyeceÄŸinizi önceden öÄŸrenebiliyorsunuz. Mobil Durak hesabınızda gösterilenden fazla ücret ödemeniz söz konusu deÄŸildir. Mobil Durak müÅŸterilerinin güvenliÄŸini ön planda tutmaktadır. Bu bakımdan Mobil Durak taksilerinin ve ÅŸoförlerinin, yasal belgelerinin tam, referanslı ve kayıt altında olduÄŸunu belirtmemiz gerekir. Çalışanlar olası bir negatif durumda uygulamadan çıkarılacağının bilincindedirler.
Mobil Durak müÅŸterileri için geliÅŸtirilen bu özellikler baÅŸka hiçbir yerde yoktur. Ä°stediÄŸiniz özelliklere uygun olan taksinizi seçip huzur ve güven içerisinde yolculuÄŸunuzu yapabilirsiniz. BindiÄŸiniz taksiyi beÄŸendiyseniz favorilerinize ekleyebilir ya da taksiyi beÄŸenmediyseniz yolculuk yaptığınız taksiyi kara listeye alarak, bir daha size gelmesini engelleyebilirsiniz.
Mobil Durak müÅŸterisiyseniz ücretlendirmede herhangi bir sürprizle karşılaÅŸmayacağınız kesin. Nakit, Kredi Kartı, Banka Kartı veya Dijital Para gibi birçok alternatif ödeme seçeneÄŸi ile taksi ücretini ödeyebilirsiniz. Dilerseniz taksi ücretinizi Mobil Durak cüzdan ile de ödeyebilirsiniz.
Muhtelif ödeme yöntemleri ile %20’ye varan indirimli tarifelerden yararlanabilir, yakınlarınız için talep açabilirsiniz. Sizin yararlandığınız Mobil Durak hizmetlerinden onların da yararlanmasını saÄŸlayabilir, biniÅŸ – iniÅŸ adresinden, ödeyeceÄŸi ücrete kadar sevdiklerinizin yaptığı yolculukları anlık takip edebilirsiniz. Tercihinize göre Mobil Durak sizin için seyahat planlamasını yapar. Ayrıca zamanı geldiÄŸinde mesaj yoluyla da bilgilendirilirsiniz. Böylece seyahatiniz son derece güvenli bir ÅŸekilde ve sorunsuz olarak tamamlanacaktır.
